Yurtdışında Doktora (PhD)

content image

Doctor of Philosophy (PhD), akademik yetkinliğin ve entelektüel birikimin son aşamalarından birisidir. 

PhD yapan bir kişi, ders izlemekten çok araştırmaya ağırlık verir. Yurtdışında yapılan bir PhD programı, çok büyük avantajlar sağlar. Modern ve bilgiye dayalı bir iş ve akademi dünyasında yaşıyoruz, bu nedenle PhD sadece üniversitelerde akademisyen olmak isteyenler için değil, iş dünyasında, kariyerlerinde daha iyiyi hedefleyenler için de önem arz etmektedir. PhD yapan pek çok kişi, çok büyük yerel veya uluslararası kurumlarda çalışmaktadır. Özellikle çok uluslu şirketler doktora (PhD)  yapmış kişilere büyük olanaklar sağlamaktadır. 
 
Yurtdışında doktora yapmak isteyenlerin, programların ne kadar sürdüğünü, maliyetini, burs olanaklarını, giriş koşullarını, araştırma konusunu ve araştırma projesinin nasıl olması gerektiğini incelemesi ve titiz bir şekilde hazırlanması gerekir. 

Doktora (PhD) programları ve giriş koşulları her ülkede, her üniversitede hatta aynı üniversitenin farklı fakültelerinde dahi farklılıklar gösterir. PhD programlarına başvurmak isteyen kişiler, öncellikle gitmek istedikleri ülkede seçmiş oldukları üniversitede danışman hoca (PhD Supervisor) bulmak zorundadırlar. 

PhD programlarına genelde master veya postgraduate diploma programı sonrası başlanır. Ancak bazı üniversiteler, çok başarılı öğrencileri lisans eğitimi sonrası doktora programlarına kabul etmektedirler. 
 
Doktora başvurusu yapan kişinin lisans ve yüksek lisans not ortalaması önemlidir, ancak not ortalamasından daha önemli olan kriter araştırma teklifidir (Research Proposal). 

Doktora öğrencileri eğitimlerinin ilk yıllarında sınıf derslerine katılır. İlk yıl teori ve araştırma metotları üzerine yoğun bir program izlerler. İlk yıl izlenen yoğun ders programı sonrasında, PhD öğrencisi 2 - 4 yıl arası süren araştırma ve tez yazma aşamasına geçer. Bu süreç çok zorlu bir süreçtir ve düzenli olarak “PhD Supervisor”ı ile birlikte çalışmak zorundadır. Bu süreç içerisinde binlerce kaynak, kitap ve tez inceleyen aday yaklaşık 80,000-100,000 kelimelik “özgün” bir tez yazarak PhD’sini tamamlamış olur.  

PhD öğrenci adayı, üniversite seçimi yaparken kesinlikle başvurmak istediği üniversitenin uzmanlık alanı ile kendi  “research proposal”  konusunun uyumlu olmasına dikkat etmelidir. 

PhD eğitimi sonrası, mezunlar en çok üniversite veya kolejlerde akademisyen olarak görev alırlar. Ancak kamu ve özel sektör, son yıllarda doktora yapmış kişilere büyk önem vermektedir. Uluslararası firmalar, bankalar, sanayi kurumları, IT firmaları doktora eğitimi yapanlara kurumları içinde ayrı bir statü sağlamaktadır. Özellikle IT firmaları, doktora sahibi olanları bünyesine katmaya en istekli kurumlardır. Çünkü alanları gereği, araştırmaya ve son gelişmelere büyük önem vermek zorunda olup, üniversiteler ile çok yakından çalışmak zorundadırlar. 

PhD programlarına başvurmak isteyenlerin en önem verecekleri konu, şüphesiz doğru danışmanı “PhD Supervisor” bulmaktır.  Pek çok üniversite, PhD öğrencilerini kabul ederken ilk baktıkları şey, akademik kadrolarında öğrenciye “doktora hocası” olabilecek danışman olup olmadığıdır. Pek çok başarılı doktora başvurusu, sadece uygun “doktora hocası” olmadığı için geri çevrilmektedir. Doktora hocasını bulmak çok zor değildir, ancak çok iyi bir ön araştırma yapılmalıdır. Üniversitelerin ilgili bölümü ve akademisyenleri ile bire bir irtibata geçilmeli ve doktora danışmanı olup olmayacakları sorulmalıdır. Pek çok üniversiteye doktora başvurusu resmi olarak yapılmadan önce “PhD Supervisor”ı mutlaka bulunmalı ve kendisinden “research proposal- araştırma teklifi” için onay alınmalıdır. 

PhD eğitimi, 3-5 yıl arası sürer ve maliyeti çok yüksek bir programdır. PhD, herkesin yapması gereken bir eğitim değildir ve olmamalıdır; ancak son yıllarda PhD büyük bir önem kazanmış ve pek çok lisans veya master mezunu öğrenci, PhD’ye devam etmeye çalışmaktadır. 

PhD eğitimi için burs olanakları, genelde üniversiteler tarafından sağlanır. Bu burslar genelde doğrudan mali yardım veya “teaching assistanship” yani asistanlık şeklinde olur. Ancak, dünyanın en iyi 200 üniversitesinden PhD bursu almak için olağanüstü başarılı olmak gerekir. Bu nedenle burs veya asistanlık isteyen PhD öğrenci adayları, mutlaka diğer üniversitelere de başvuru yapmalıdırlar.